اگر متوجه کاهش رتبه ناگهانی سایت خود شده‌اید یا حتی سایت شما از نتایج گوگل حذف شده است، احتمالاً دلیل آن جریمه شدن توسط گوگل است. گوگل از الگوریتم‌های پیشرفته‌ای برای بررسی کیفیت سایت‌ها استفاده می‌کند و در صورت تشخیص تخلفات، سایت‌ها را جریمه می‌کند. ما در مجموعه طراحان وب شرق مهم‌ترین دلایل جریمه شدن سایت توسط گوگل و راه‌های پیشگیری از آن را بررسی کردیم. شما در این مقاله مهم ترین ها رو مطالعه میکنید.
هدف گوگل از جریمه کردن سایت ها چیست؟
دلایل جریمه شدن توسط گوگل این است که کیفیت نتایج جستجو را بهبود بخشد و به کاربران تجربه بهتری از استفاده موتور جستجوی گوگل ارائه دهد. با اعمال پنالتی به سایت‌هایی که قوانین و مقررات گوگل را نقض می‌کنند، گوگل سعی می‌کند تا سایت‌هایی که محتوای کپی‌رایت، محتوای بی کیفیت، لینک‌های نامناسب و غیرطبیعی و دیگر رفتارهای نامطلوب دارند، را از نتایج جستجو حذف کند.
با اعمال پنالتی، گوگل قصد دارد تا به کاربران خدمات بهتری ارائه دهد و از نمایش سایت‌های نامرتبط، کپی‌رایت یا بدون ارزش در نتایج جستجو جلوگیری کند. همچنین، با جریمه کردن سایت‌هایی که از روش‌های نامناسب برای بهبود رتبه سایت خود استفاده می‌کنند، گوگل سعی می‌کند تا به کاربران پاسخ‌های دقیق و مفید‌تری در نتایج جستجو ارائه دهد.
بنابراین، هدف گوگل از جریمه کردن سایت‌ها بهبود کیفیت نتایج جستجو و ارائه تجربه بهتری برای کاربران است.
پیشنهاد طراحان وب شرق: طراحی سایت در مشهد
نکاتی در مورد پنالتی سایت یا جریمه شدن در گوگل
در مورد پنالتی سایت و نکات مربوط به آن، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نوع پنالتی:
پنالتی سایت ممکن است توسط گوگل به دو شکل اعمال شود: پنالتی الگوریتمی و پنالتی دستی. پنالتی الگوریتمی به معنای اعمال جریمه به صورت خودکار توسط الگوریتم‌های گوگل است، در حالی که پنالتی دستی به معنای اعمال جریمه توسط تیم ارزیابان دستی گوگل است.
- شناسایی پنالتی:
برای شناسایی پنالتی سایت، باید به دقت رفتار سایت خود را بررسی کرده و تغییرات ناگهانی در رتبه و ترافیک سایت را مشاهده کنید. همچنین، در صورت دریافت هشدار از گوگل در مورد وجود جریمه، باید به آن توجه کنید.
- تحلیل علت پنالتی:
برای تحلیل علت پنالتی، باید به دقت عواملی که ممکن است منجر به جریمه سایت شوند را بررسی کنید. مثلاً، بررسی کنید آیا سایت شما محتوای کپی‌رایت دارد، لینک‌های نامناسب دارد یا محتوای بی کیفیت دارد.
- رفع علت پنالتی:
برای رفع پنالتی سایت، باید عوامل مشکل‌زا را شناسایی و بر روی آن ها کار کنید. به عنوان مثال، اگر سایت شما محتوای کپی‌رایت دارد، باید محتوای اصلی و منحصر به فرد را ارائه دهید. در صورت داشتن لینک‌های نامناسب، باید آن‌ها را حذف یا تغییر دهید. همچنین، در صورت داشتن محتوای بی کیفیت، باید محتوای با کیفیت و ارزشمند ارائه کنید.
- درخواست بازنگری:
پس از رفع علت پنالتی، می‌توانید درخواست بازنگری را به گوگل ارسال کنید. درخواست بازنگری به معنای درخواست بررسی مجدد سایت شما توسط تیم ارزیابان دستی گوگل است. در این درخواست، باید توضیح دهید که چه تغییراتی در سایت انجام داده‌اید و چگونه مشکلات را رفع کرده‌اید.
پیشنهاد مطالعه: چگونه محتوی کپی را تشخیص دهیم
- صبر و پیگیری:
پس از ارسال درخواست بازنگری، باید صبر کنید تا تیم ارزیابان دستی گوگل سایت شما را بررسی کند. ممکن است زمان لازم برای بررسی سایت تا چند هفته طول بکشد. در این مدت، می‌توانید پیگیری و ارتباط با گوگل را ادامه دهید.
در نهایت، برای جلوگیری از پنالتی سایت، باید همواره قوانین و مقررات گوگل را رعایت کنید و بهبود کیفیت سایت خود را در نظر بگیرید.
انواع جریمه های گوگل
گوگل می‌تواند به دلایل مختلفی سایت را پنالتی کند و انواع جریمه‌هایی که گوگل می‌تواند بر روی سایت اعمال کند عبارتند از:
- جریمه الگوریتمی:
این نوع جریمه هنگامی اعمال می‌شود که الگوریتم‌های گوگل مشکلاتی در سایت شما تشخیص دهند. این مشکلات می‌توانند شامل استفاده از کلمات کلیدی بیش از حد، لینک‌های نامرتبط، محتوای تکراری و غیره باشند.
- جریمه دستی:
این نوع جریمه هنگامی اعمال می‌شود که تیم ارزیابان دستی گوگل مشکلات جدی در سایت شما را تشخیص دهد. این مشکلات می‌توانند شامل استفاده از تکنیک‌های تقلبی برای بهبود رتبه سایت، ساختار سایت نامناسب، لینک‌های مشکوک و غیره باشند.
- جریمه پنالتی‌های خودکار:
گوگل می‌تواند از طریق الگوریتم‌های خودکار نیز بر روی سایت شما جریمه اعمال کند. این می‌تواند به دلیل استفاده از تکنیک‌های سیاه‌سئو، ارسال لینک‌های نامرتبط و مشکوک، سرعت بارگیری بسیار پایین و غیره باشد.
- جریمه حذف صفحات:
در برخی موارد، گوگل ممکن است صفحات خاصی را از نتایج جستجو حذف کند. این ممکن است به دلیل داشتن محتوای تکراری، محتوای کپی شده از سایت دیگر، صفحات خالی و غیره باشد.
- جریمه حذف سایت:
در موارد شدیدتر، گوگل ممکن است سایت شما را به طور کامل از نتایج جستجو حذف کند. این می‌تواند به دلیل استفاده از تکنیک‌های سیاه‌سئو شدید، داشتن محتوای بسیار نامرتبط و غیره باشد.
شما باید همواره از قوانین و مقررات گوگل را پیروی کنید و سایت خود را بهبود دهید تا از مهم ترین دلایل جریمه شدن توسط گوگل جلوگیری کنید.
دلایل اصلی جریمه شدن سایت توسط گوگل
1_ استفاده از محتوای تکراری
یکی از شایع‌ترین دلایل جریمه شدن توسط گوگل، وجود محتوای تکراری (Duplicate Content) در سایت است. محتوای تکراری به محتوایی گفته می‌شود که عینا یا با شباهت زیاد در چند صفحه از سایت شما یا در سایت‌های دیگر تکرار شده باشد. گوگل محتوای تکراری را دوست ندارد، زیرا باعث می‌شود نتایج جستجو کمتر مفید باشند و کاربران با چند نتیجه‌ی مشابه مواجه شوند. به ویژه پس از الگوریتم Google Panda، سایت‌هایی که دارای محتوای کم‌کیفیت یا کپی‌شده از سایت‌های دیگر بودند، دچار افت رتبه شدند.
برای جلوگیری از این مشکل، مطمئن شوید که تمام محتوای سایت شما منحصر‌به‌فرد، ارزشمند و تألیف‌شده است. اگر لازم است از مطالب دیگران استفاده کنید (مثلا نقل‌قول یا بخشی از مقاله)، حتما منبع را ذکر کنید و از تگ کنونیکال (Canonical) در صورت نیاز استفاده نمایید تا گوگل بداند کدام نسخه اصل است. همچنین می‌توانید از ابزارهایی مانند Copyscape برای شناسایی محتوای تکراری در سایت خود بهره ببرید. با حذف یا بازنویسی محتوای تکراری و تمرکز بر تولید محتوای اصیل، می‌توانید از جریمه‌های احتمالی جلوگیری کنید.
پیشنهاد مطالعه : چگونه محتوای کپی را تشخیص دهیم
2_ تکنیک‌های سئو کلاه سیاه
هرگونه تلاش برای دستکاری نتایج جستجو از طریق روش‌های غیرقانونی یا غیرشفاف که بر خلاف دستورالعمل‌های گوگل است، تحت عنوان سئو کلاه سیاه شناخته می‌شود. این تکنیک‌ها اگرچه ممکن است در کوتاه‌مدت باعث بهبود رتبه شوند، اما ریسک بسیار بالایی برای جریمه شدن دارند. برخی از رایج‌ترین روش‌های سئو کلاه سیاه عبارت‌اند از:
- پر کردن صفحه با کلمات کلیدی (Keyword Stuffing): استفاده بیش از حد و غیرطبیعی از کلمات کلیدی در متن به امید افزایش رتبه. این کار خوانایی محتوا را کاهش می‌دهد و توسط گوگل ممنوع شده است.
- مخفی کردن متن یا لینک‌ها: قرار دادن متن یا لینک‌های دارای کلمات کلیدی به رنگ پس‌زمینه (مثلا نوشتن متن سفید روی پس‌زمینه سفید) یا به‌صورت بسیار کوچک که برای کاربران قابل مشاهده نیست اما موتورهای جستجو آن را می‌بینند.
- ایجاد صفحات درگاه (Doorway Pages): صفحاتی که برای کلمات کلیدی خاص بهینه شده‌اند و کاربران پس از ورود به آن‌ها بلافاصله به صفحه دیگری هدایت می‌شوند. هدف این صفحات فقط جذب ترافیک از گوگل و منتقل کردن کاربر به صفحه دیگر است.
- محتوای تولید‌شده‌ی خودکار یا بی‌کیفیت: ساخت حجم زیادی از صفحات با محتوای بی‌ارزش، کپی پیست یا ایجادشده توسط ربات، تنها برای کسب رتبه.
3_ لینک‌سازی غیرطبیعی و اسپم
بک‌لینک‌ها یکی از عوامل مهم در رتبه‌بندی گوگل هستند، اما اگر به صورت غیرطبیعی و اسپم‌وار کسب شوند می‌توانند موجب جریمه گردند. منظور از لینک‌سازی غیرطبیعی هر گونه ایجاد یا دریافت لینک به روش‌های مصنوعی است که بر خلاف رهنمودهای گوگل درباره لینک‌ها باشد. چند نمونه از لینک‌سازی غیرطبیعی و اسپم عبارت‌اند از:
- خرید بک‌لینک: اگر شما از سایت‌های دیگر با پرداخت پول لینک دریافت کنید (یا برعکس لینک بفروشید), گوگل این کار را نوعی تلاش برای دستکاری PageRank تلقی می‌کند و سایت شما را جریمه می‌کند.
- مبادله بیش از حد لینک: تبادل لینک دوطرفه یا چندطرفه به تعداد زیاد (مثل این‌که شما به سایت A لینک دهید و سایت A به شما) اگر به قصد افزایش رتبه باشد، خلاف دستورالعمل‌های گوگل است.
- لینک‌های مخفی یا فریبنده: قرار دادن لینک در صفحات به شکلی که کاربران آن را نبینند (مثلا لینک‌های بسیار کوچک در فوتر یا رنگ لینک همانند رنگ متن)
- شبکه وبلاگ خصوصی (PBN): ایجاد مجموعه‌ای از وبلاگ‌ها یا سایت‌ها صرفا برای لینک‌دهی به سایت اصلی (لینک فارم) یک تاکتیک کلاه سیاه محسوب می‌شود و گوگل با شناسایی آن، ارزش تمام آن لینک‌ها را بی‌اثر کرده و ممکن است سایت هدف را جریمه کند.
- اسپم در نظرات و انجمن‌ها: قراردادن لینک سایت خود در بخش نظرات وبلاگ‌ها یا فروم‌ها به طور انبوه و بی‌ارتباط، یکی دیگر از روش‌های لینک‌سازی اسپم است. گوگل الگوریتم‌هایی (مانند Google Penguin) دارد که الگوهای لینک غیرطبیعی را شناسایی می‌کنند و سایت‌های متخلف را تنزل می‌دهند.
اگر لینک‌های ورودی به سایت شما توسط گوگل غیرطبیعی شناخته شوند، احتمالا پیامی در Google Search Console دریافت خواهید کرد که حاکی از اقدام دستی علیه سایت است. در این حالت باید لینک‌های بد را حذف یا disavow کنید. بهترین راه جلوگیری از این نوع جریمه، کسب لینک به صورت طبیعی است؛ یعنی از طریق تولید محتوای باارزش که دیگران خودشان به آن لینک دهند، مشارکت در صنعت به شکل معتبر و ایجاد روابط سالم آنلاین.
4_ سرعت پایین بارگذاری سایت
سرعت بارگذاری صفحات وب نه تنها بر تجربه کاربری تأثیر می‌گذارد، بلکه یکی از سیگنال‌های رتبه‌بندی گوگل نیز محسوب می‌شود. کاربران امروزی صبور نیستند؛ اگر صفحه‌ای به کندی بارگذاری شود، احتمال زیادی دارد که آن را ترک کنند. گوگل هم به خوبی این موضوع را درک کرده و از سال‌های گذشته در الگوریتم خود سرعت را لحاظ کرده است. مخصوصا در بروزرسانی “Speed Update” (2018)، سایت‌هایی که سرعت بسیار پایینی داشتند در نتایج موبایلی افت رتبه پیدا کردند.
سرعت پایین می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد: هاستینگ ضعیف، تصاویر بهینه‌نشده و حجیم، کدهای جاوااسکریپت و CSS بیش از حد یا عدم استفاده از کش (Caching). برای جلوگیری از جریمه یا افت رتبه به خاطر سرعت، موارد زیر را رعایت کنید:
- حجم تصاویر را با فشرده‌سازی و استفاده از فرمت مناسب کاهش دهید.
- از یک شبکه توزیع محتوا (CDN) استفاده کنید تا محتوای سایت سریع‌تر به کاربر برسد.
- کدهای اضافی را مینیمایز و فشرده کنید و بارگذاری اسکریپت‌ها را به تعویق بیندازید (defer) تا صفحه سریع‌تر نمایش داده شود.
- از پلاگین‌های کش در سایت‌های وردپرسی یا روش‌های کشینگ سمت سرور استفاده کنید.
افزایش سرعت سایت نه تنها ریسک جریمه را کاهش می‌دهد، بلکه نرخ پرش (Bounce Rate) را کم کرده و رضایت بازدیدکنندگان را بالا می‌برد که خود به بهبود سئو کمک می‌کند.
5_ بهینه نبودن نسخه موبایل سایت
در دنیایی که بخش عمده‌ای از جستجوهای اینترنتی از طریق موبایل انجام می‌شود، موبایل فرندلی بودن سایت یک ضرورت است. گوگل نیز با معرفی الگوریتم Mobilegeddon در سال ۲۰۱۵ و سپس اجرای سیاست Mobile-First Indexing (ایندکس ابتدا بر اساس نسخه موبایل سایت)، اهمیت نسخه موبایل را دوچندان کرد. اگر سایت شما در صفحه نمایش‌های کوچک به‌هم‌ریخته باشد، متن‌ها خوانا نباشند یا المان‌ها درست کار نکنند، نه تنها کاربران را از دست می‌دهید بلکه از دید گوگل نیز یک امتیاز منفی برای شما محسوب می‌شود.
ویژگی‌های یک سایت موبایل بهینه عبارت‌اند از: طراحی واکنش‌گرا (Responsive) که خود را با اندازه صفحه تطبیق دهد، استفاده از فونت مناسب و قابل خواندن در موبایل، دکمه‌ها و لینک‌های با اندازه کافی بزرگ و فاصله‌دار برای لمس با انگشت، و پرهیز از عناصر غیرموبایلی (مثل فلش). گوگل ابزار Mobile-Friendly Test را ارائه داده بود که می‌توانستید با آن وضعیت موبایل فرندلی سایت را بررسی کنید (اگرچه در ۲۰۲۳ این ابزار از دسترس خارج شد
نمونه‌ای از نتیجه تست موبایل فرندلی گوگل که نشان می‌دهد صفحه مورد نظر در موبایل به خوبی قابل استفاده است.
اگر سایت شما واکنش‌گرا نیست، بهتر است در اولین فرصت با کمک یک توسعه‌دهنده یا متخصص طراحی سایت، آن را طراحی ریسپانسیو کنید. حتی اگر طراحی سایت در مشهد یا هر جای دیگر را انجام می‌دهید، باید اصول موبایل فرندلی بودن را از ابتدا لحاظ کنید. بهینه‌سازی نسخه موبایل نه تنها جلوی جریمه‌های گوگل را میگیرد، بلکه باعث افزایش رضایت کاربران و در نتیجه بهبود جایگاه سایت خواهد شد.
خدمات طراحان وب شرق : مشاوره سئو سایت در مشهد
6_ تجربه کاربری ضعیف (UX)
تجربه کاربری (UX) به مجموعه عواملی گفته می‌شود که میزان سهولت و رضایت کاربر در هنگام استفاده از سایت را تعیین می‌کنند. گوگل به طور غیرمستقیم از سیگنال‌های تجربه کاربری برای رتبه‌بندی استفاده می‌کند؛ برای مثال نرخ پرش بالا یا زمان کم حضور کاربر در سایت می‌تواند نشانه‌ی عدم رضایت او از محتوا یا طراحی سایت باشد. در چند سال اخیر، با معرفی مفاهیمی چون Core Web Vitals (از جمله سنجه‌هایی مانند LCP, FID و CLS) گوگل سعی کرده است تجربه کاربری را به شکل کمی‌تری ارزیابی کند. اگر سایتی UX بسیار ضعیفی داشته باشد، احتمال افت رتبه آن وجود دارد. برخی مواردی که منجر به تجربه کاربری ضعیف می‌شوند عبارت‌اند از:
- طراحی پیچیده و سردرگم‌کننده: ناوبری دشوار، منوهای تو در تو یا عدم وجود راهنمای مناسب کاربر.
- عدم خوانایی محتوا: فونت بسیار کوچک یا ناخوانا، رنگ‌بندی آزاردهنده متن و پس‌زمینه، یا پاراگراف‌های طولانی و بهم‌ریخته که مطالعه را سخت می‌کند.
- عدم سازگاری با مرورگرها یا دستگاه‌های مختلف: ممکن است سایت در یک مرورگر درست نمایش داده شود ولی در مرورگر دیگر به‌هم بریزد.
- وجود لینک‌ها یا دکمه‌های خراب: اگر کاربر روی لینکی کلیک کند و با خطای 404 یا صفحه نامربوط مواجه شود، تجربه‌ی بدی خواهد داشت
برای بهبود UX، از دید کاربر به سایت نگاه کنید. تست‌های کاربردپذیری انجام دهید و از دوستان یا کاربران واقعی بازخورد بگیرید. گوگل به تجربه کاربری اهمیت می‌دهد چون هدف نهایی‌اش رضایت کاربران است؛ سایتی که کاربران را ناراضی کند یا نتواند نیازشان را برطرف کند، در بلندمدت در رتبه‌بندی هم جایگاه خوبی نخواهد داشت.
7_ مخفی کردن محتوای کلیدی یا ریدایرکت‌های مشکوک
یکی دیگر از موارد تخلف جدی از نظر گوگل، مخفی‌سازی محتوا (Cloaking) یا انجام ریدایرکت‌های فریبنده است. Cloaking به عملی گفته می‌شود که طی آن محتوایی که به موتور جستجو نشان داده می‌شود با محتوایی که کاربر می‌بیند تفاوت دارد. به عنوان مثال، ممکن است صفحه‌ای برای گوگل پر از کلمات کلیدی و متن مرتبط باشد، اما کاربری که وارد همان صفحه می‌شود محتوای کاملا متفاوتی (مثلا صفحه‌ای پر از تبلیغات یا اصلا یک سایت دیگر) را مشاهده کند. این عمل یک تخلف بسیار جدی است و در صورت تشخیص، بلافاصله جریمه دستی گوگل را به دنبال خواهد داشت.
همچنین ریدایرکت‌های مشکوک شامل مواردی است که کاربر بدون انتظار، از یک صفحه به صفحه‌ی دیگر هدایت شود با نیت گمراه‌کردن او یا موتور جستجو. برای مثال، شما روی نتیجه‌ای در گوگل کلیک میکنید که عنوان آن درباره “اخبار فناوری” است، اما پس از باز شدن صفحه، به‌طور خودکار به یک سایت فروش محصول هدایت می‌شوید. این یک ریدایرکت فریبنده است.
برای جلوگیری از این گونه جریمه‌ها، هرگز محتوای متفاوتی به گوگل و کاربر ارائه ندهید. شفافیت کلید کار است؛ چیزی که کاربر می‌بیند باید همان چیزی باشد که گوگل می‌بیند. اگر نیاز به ریدایرکت دارید (مثلا تغییر دامنه یا حذف صفحه)، از ریدایرکت‌های 301 معتبر استفاده کنید و مطمئن شوید که دلیل منطقی برای آن وجود دارد. مخفی کردن متن با CSS یا JavaScript (با نیت فریب) یا هدایت کاربران به صفحات ناخواسته، از دید گوگل پنهان نمی‌ماند و مجازات سنگینی در پی دارد..
8_عدم رعایت دستورالعمل‌های Google Webmaste
گوگل یک سری دستورالعمل‌های جامع برای مدیران سایت منتشر کرده است که به Google Webmaster Guidelines یا اخیرا Google Search Essentials معروف‌اند. این دستورالعمل‌ها شامل بهترین شیوه‌ها و بایدها و نبایدهایی هستند که هر وبمستر باید رعایت کند تا سایتش در نتایج جستجو بهترین عملکرد را داشته باشد. عدم رعایت این دستورالعمل‌ها به معنای ریسک جریمه شدن است. در واقع بسیاری از مواردی که تاکنون ذکر شد (مثل محتوای تکراری، لینک‌های اسپم، Cloaking و …) همگی در همین راهنماها به عنوان رفتارهای ممنوعه معرفی شده‌اند.
علاوه بر این‌ها، موارد دیگری هم هستند که در دستورالعمل‌ها آمده و تخطی از آن‌ها می‌تواند موجب جریمه شود. برای مثال:
- اسکیما و داده‌های ساختاریافته فریبنده: اگر از Schema Markup به شکلی استفاده کنید که محتوای نادرست یا گمراه‌کننده‌ای به موتور جستجو بدهد (مثلا درج نظرات جعلی با ستاره‌های رتبه‌بندی)، گوگل برخورد خواهد کرد.
- سوءاستفاده از Rich Snippets: مثلا تگ کردن محتوایی به عنوان پرسش و پاسخ در حالی که واقعا پرسش و پاسخی وجود ندارد، یا هرگونه دستکاری برای گرفتن ظاهر غنی در نتایج.
- ایجاد اختلال برای کاربر: مانند نصب بدافزار، تغییر مسیرهای ناخواسته، یا روش‌هایی که قبلا ذکر شد.
- رفتارهای اسپم گونه: مثلا ایجاد صدها صفحه بی‌ارزش با تغییرات جزئی (Thin Content / Doorway)، یا پنهان کردن کلمات نامرتبط برای جذب ترافیک بی‌هدف.
به طور خلاصه، هر عملی که بر خلاف قواعد گوگل باشد و تجربه کاربری یا صداقت نتایج جستجو را تحت تأثیر قرار دهد، می‌تواند به جریمه ختم شود. بهترین راه این است که همواره به‌روز باشید و مستندات رسمی گوگل را مطالعه کنید. از خود بپرسید آیا فلان تکنیک برای کاربر مفید است یا فقط برای موتور جستجو انجام می‌شود؟ اگر پاسختان دومی است، احتمالا آن کار در بلندمدت به ضرر سایت تمام خواهد شد.
در پایان
مهم ترین دلایل جریمه شدن توسط گوگل را با هم بررسی کردیم و متوجه شدیم که همواره ما برای جلوگیری از پنالتی شدن توسط گوگل، سایت خود را به صورت مکرر ارزیابی کنیم و تا جای ممکن سایتمان را بهبود دهیم، و با رعایت کردن راهکارهایی که در این وبلاگ در مورد ترین دلایل جریمه شدن توسط گوگل ارائه دادیم از سایت خود در برابر پنالتی شدن محافظت کنید.
